Jesteś tutaj

Świat kolei

Zapraszamy na podróż pełną wrażeń pociągiem wzdłuż czeskich granic 

METALCOM to firma, która realizuje nawierzchnie kolejowe i kompletne remonty linii kolejowych, dlatego kiedy zapraszamy na wycieczkę pociągiem może się zdarzyć, że trasa poprowadzi właśnie po wykonanych przez nas podkładach kolejowych, szynach, płytkach żebrowych, wkrętach, przekładkach, łapkach…….. A podróż na pewno warto rozpocząć od naszych własnych progów. Od granic Czech. Wybraliśmy trzy ciekawe trasy, które na pewno spodobają się nie tylko fanom kolei:

Szlakiem wina nie tylko na rowerze – relacja Břeclav (CZ)/Znojmo (CZ)

Relacja Břeclav-Znojmo to atrakcja nie tylko dla rowerzystów i miłośników wina. Znajdą tu coś dla siebie również historycy, a nawet rodziny z dziećmi. Przepiękny krajobraz, czesko-austriackie rozrywki dla rodzin koło Valtic, doskonałe jedzenie i wyśmienite wino, strategiczne położenie linii kolejowej, osnutej bogatą historią (przed upadkiem żelaznej kurtyny tory kolejowe wyznaczały na znacznym odcinku pasmo graniczne pod specjalnym nadzorem, zaś niedaleko miejscowości Sedlec można zapoznać się z historią ucieczek przez granicę po tzw. ścieżce wolności) to gwarancja ciekawych przeżyć.

                       

Wielkim magnesem przyciągającym nie tylko rowerzystów są tutejsze ścieżki winiarskie. Dostęp do nich jest możliwy z większości stacji i przystanków na linii. A naprawdę warto - Novosedly, Sedlec, Březí, Mikulov, Znojmo…Każde z tych miejsc to synonim sztuki wina, kuszący legendami i fantastycznymi trunkami.

Linki:

Siedem razy przez granice – relacja Cheb (CZ)/Bad Brambach (DE)

Relacja między Chebem i saksońskim uzdrowiskiem Bad Brambach (wspaniały raj basenów) jest ciekawa nie tylko dlatego, że jeżdżący po niej pociąg motorowy prywatnego niemieckiego operatora, w Czechach znany jako RegioSpider, kilkakrotnie przekracza granicę państwową. 

Ta trasa również może poszczycić się bogatą historią i pięknym krajobrazem.Dla tutejszej linii kolejowej jakby nie istniały granice, pociąg kluczy do Niemiec i z powrotem tak, że trudno to nawet zauważyć, podziwiając krajobraz kipiący zielenią (ostoja danieli i muflonów), atrakcje uzdrowiskowe (Aquaforum) i zabytki (zamek Schönberg). Wybierając relację oznaczoną w rozkładzie jazdy numerem 147 pasażerowie przejeżdżają granicę państwa aż siedem razy. Chociaż tory obsługują międzynarodowe połączenie kolejowe, tutejsze przewozy mają charakter regionalny.

                          

W czasach istnienia NRD i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej jeździły tędy ekspresy Karlex i Karola do Berlina i Lipska. W latach siedemdziesiątych po torach jeździła tu legendarna jednostka motorowa SVT 175 Görlitz, którą ze względu na eleganckie kształty nazywano pieszczotliwie Delfinem.

Linki:

Moldavska Kolejka Górska – relacja Most (CZ)/Moldava (CZ)

Relacja między Mostem i Moldavą w Rudawach prowadziła niegdyś aż do saksońskiego Freibergu i należy do najpiękniejszych lokalnych połączeń w Czechach. Ze względu na profil i wykonanie budowlane zaczęto nazywać ją Moldavską Kolejką Górską. Pociąg musi pokonać tu trudne tereny górskie z pomocą trzech wiaduktów i dwóch tuneli. Budowa kolei o takich parametrach była bardzo trudna pod względem technicznym i finansowym.

Na czterdziestokilometrowej romantycznej trasie z pewnością nie brak interesujących miejsc: Louka u Litvínova (walki 1918), Osek (Klasztor Cystersów w Oseku), Benátky w północnych Czechach - Dubí (Kościół pw. NMP), Hrob (dwa wiadukty, protestancki kościół)...

Linki:

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tajemnica biletów kartonowych.

Pojawienie się biletów kartonowych zawdzięczamy Thomasowi Edmondsonowi (30. 6. 1792, Lancaster - 22. 5. 1851, Manchester) ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii. Na bilecie Thomas Edmondson podał dane dotyczące trasy, cenę oraz numer seryjny biletu. System ten wprowadził po raz pierwszy w 1840 roku na wówczas nowo otwartej trasie kolejowej Manchester–Leeds spółki Manchester and Leeds Railway.

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródła obrazków:                                                                                                                                     Serie biletów

Bilety kartonowe z biegiem czasu stały się popularne w różnych krajach świata. Podczas kiedy sąsiednie koleje niemieckie wprowadziły bilety kartonowe już w 1848 roku, w Austro-Węgrzech z biletów kartonowych korzystano dopiero po 1860 roku a ich rozprzestrzenianie się było tylko stopniowe. Dla ziemi Korony Czeskiej bilety kartonowe były drukowane w Wiedniu aż do mniej więcej 1890 roku. Dopiero potem rozpoczęła działalność pierwsza drukarnia biletów w Czechach - spółka StEG w Pradze-Żiżkowie.

Bilety były przechowywane w ternionie (w dosłownym tłumaczeniu trójce), który był pojemnikiem w postaci rozkładanej i zamykanej szafy z przegródkami na kolumny biletów. Kolumny biletów były w nim przechowywane tak, że dolny lekko wystawał, aby był łatwy do uchwycenia i żeby można było zobaczyć jego numer. Równocześnie był widoczny numer górnego biletu, co pozwalało na łatwą kontrolę. Na krawędziach biletów były skośne czerwone pasy, które umożliwiały kasjerowi wizualnie sprawdzić, że bilety w kolumnie tworzą ciągłą serię liczb. Podczas wydawania bilet został oznakowany w komposterze, który na rewers biletu wytłoczył bieżącą datę.

Wymiary biletów kartonowych są oparte na miarach angielskich: 2 1/4" x 1 3/16" x 1/32". Po przeliczeniu (z odrobiną niedokładności) na nasz system pomiarowy chodzi o wymiary 57 x 30,5 x 0,8 mm. Gramatura papieru była najczęściej 600 g/m2.

Bilety kartonowe stały się na terenie obecnej Republiki Czeskiej na długi okres czasu nieodłączną częścią linii kolejowych. Zmierzch tych biletów pojawił się w związku z rozwojem technologii komputerowej. Zupełny koniec biletów kartonowych sprzedawanych przez Koleje Czeskie nastąpił w 2001 roku. Ostatniego dnia ważności wykresu ruchu pociągów 2000/2001 (w sobotę 9. 6. 2001) były przez Koleje Czeskie po raz ostatni sprzedawane bilety kartonowe. Tego dnia zakończyła się więc trwająca prawie 140 lat era biletów kartonowych sprzedawanych przez Koleje Czeskie, następcę Czechosłowackich Kolei Państwowych.

Co mogliśmy odczytać z kartonowego biletu?

Bilety były numerowane, w ramach działalności Czechosłowackich Kolei Państwowych a później Kolei Czeskich pięciocyfrowymi numerami umieszczonymi większością w górnej i dolnej części biletu, przy czym każdy wariant biletu (tzw. relacja) był numerowany osobno. Pierwotnie był używany numer czterocyfrowy, na terenie późniejszej Czechosłowacji został około 1914 roku zastąpiony na biletach pochodzących z zakładów centralnych numerem pięciocyfrowym. Wykorzystanie czterocyfrowych numerów przetrwało aż do początku 21. wieku na przykład w Rumunii. 

Bilety Czechosłowackich Kolei Państwowych i Kolei Czeskich dalej zawierały następujące dane:

  • Nazwę stacji kolejowej wydającej bilet, na większych stacjach także literę określającą kasę na stacji
  • Stację graniczną strefy, tzn. gdzie najdalej można na dany bilet w różnych kierunkach dojechać. Czechosłowackie Koleje Państwowe i Koleje Czeskie miały zwykle wspólny bilet do określonej strefy odległościowej dla wszystkich kierunków jazdy lub dla kilku kierunków jazdy. Strefy były dla mniejszych odległości odstopniowane po dziesięciu kilometrach, dla największych odległości po pięćdziesięciu kilometrach. W wypadku biletów do dużych miast (na przykład do Pragi) różniły się kolorami bilety ważne do stacji podmiejskich oraz bilety ważne do centrum miasta.
  • Klasę wagonu (różniła się także kolorem biletu)
  • Rodzaj pociągu (tej informacji po zniesieniu dopłat na pociągi pośpieszne i ekspresowe na niektórych biletach brakowało). Bilety na pociąg ekspresowy miały jeszcze pionowy czerwony pasek. Kolorami różniły się także samodzielne karteczki dopłaty na pociąg ekspresowy (ukośne biało-brązowe paski), dopłaty na pociąg pośpieszny (poziome biało-brązowe paski) oraz bilety na peron (różowe). Bilety tygodniowe do codziennych dojazdów były niebieskie z nadrukowanymi polami dla oznaczenia poszczególnych jazd.
  • Okres ważności (dzień wydania biletu wcześniej nie zaliczał się do okresu ważności, jednak podróz musiała rozpocząć się w dzień wyznaczony na bilecie)
  • Cenę biletu.

Niektóre rodzaje biletów posiadały odłączalną dolną jedną trzecią, na której były w zwięzłej formie wymienione podstawowe dane. Jeżeli kasa nie miała do dyspozycji biletów ulgowych 50% (dla dzieci) do danej strefy, używała normalnych biletów za pełną cenę, z których odcięła dolną jedną trzecią. W Wielkiej Brytanii i początkowo również na kolejach czeskich oddzielenie było przeprowadzone skośnym cięciem, później równym cięciem.

Na terenie Republiki Czeskiej bilety kartonowe jednak zupełnie nie wyszły z użycia.

Spółka kolejowa Jindrzichohradeckie Koleje Lokalne w 1999 roku wyposażyła się w urządzenie drukarskie, które było zbędne w zakładzie praskim i wiosną 2000 roku rozpoczęła druk biletów kartonowych w Kamenicy nad Lipą. Do dnia dzisiejszego mogą więc pasażerowie spotkać się z biletami kartonowymi na Jindrzichohradeckich Kolejach Lokalnych. Ważność biletów kartonowych jest ograniczona do tras Jindrzichohradeckich Kolei Lokalnych, tzn. Obratań - Jindrzichów Hradec - Nowa Bystrzyca, lecz od 1.1.2004 ograniczona liczba wersji jest ważna również na trasach Kolei Czeskich (stacja docelowa Praga dworzec główny oraz Brno dworzec główny).

 

 

 

Ponadto z tymi biletami i ich historią możemy spotkać się także w Muzeum Sprzedaży Biletów. To muzeum nie ma swojej stałej budowy ani miejsca, jest bowiem umieszczone w wagonie kolejowym, byłym wagonie służbowym typu D.  Chodzi o ekspozycję objazdową, która w ramach swoich możliwości ograniczonych przestrzenią wagonu prezentuje produkcję oraz sprzedaż biletów kolejowych. Ta ekspozycja powstała w Warsztatach Naprawy Maszyn w Pardubicach, które obecnie należą do Zajezdni Pojazdów Kolejowych w Czeskiej Trzebowej.

Źródła: